Απολύτως εύστοχη βολή!
Με το απύθμενο θράσος
του πραματευτή, οι μεγαλομπακάληδες της Αγοράς έπληξαν κατευθείαν την καρδιά
αυτού που για τους ίδιους αποτελεί “target group”. Του κοινωνικού συνειδητού και υποσυνείδητου.
Το έργο που
εξευτέλισαν ορίζει το «άξιον». Το άξιον που κατακτάται με θυσίες από κοινωνίες
και άτομα.
Ιστορική έμπνευση του
έργου που εκχυδάισαν, αποτελεί η Άρνηση, κάποτε, της ελληνικής κοινωνίας, για
την παράδοση «βωμών και εστιών» στο μίασμα, όπως εκφράστηκε με εκείνο το
μεγαλειώδες «Όχι» του ‘40.
Ατομική Ελευθερία, για
το έργο που κακοποίησαν, σημαίνει η
άρνηση του σαρκίου, σε ένα θείο «σκλάβωμα σε κάποιο ιδανικὸ σωστὸ».
Καίριο το πλήγμα! Επιβλήθηκε
απολύτως η άποψη ότι «άξιοι εισίν» οι πάντες, αρκεί να έχουν χρήμα και προβολή.
Ότι κάθε «πολιτικώς ορθή» κοινωνία οφείλει να αποδέχεται κάθε τι που της σερβίρουν
οι καταναλωτικοί της ηγήτορες, με ένα υποτακτικό «και γιατί όχι;», υπακούοντας
στην προστακτική αμερικανιά «think positive». Ότι Ελευθερία σημαίνει να μπορεί ο
καθένας να «κατακτά», να επιβάλει τα δικά
του, ατομικά, υλιστικά «όνειρα» με κάθε τρόπο.
Δεν ήταν απλώς μια
επιχειρηματική πράξη κερδοφορίας. Ήταν κυρίως επίδειξη δύναμης.
Σαρκαστικά, βάρβαρα,
επιτακτικά εκπληρώθηκε στο ακέραιο το χωρίο του «Προφητικού»:
«Αλλά πριν, ιδού θα γίνουν οι ωραίοι που ναρκισσεύτηκαν στις τριόδους Φίλιπποι και Ροβέρτοι.
Θα φορέσουν ανάποδα το δαχτυλίδι τους, και με καρφί θα χτενίσουνε το μαλλί τους, και με νεκροκεφαλές θα στολίσουνε το στήθος τους, για να δελεάσουν τα γύναια. Και τα γύναια θα καταπλαγούν και θα στέρξουν.
Για να έβγει αληθινός ο λόγος, ότι σιμά η μέρα όπου το κάλλος θα παραδοθεί στις μύγες της Αγοράς.»
Έτσι λοιπόν, πολύ
απλά, επειδή το θέλησε η «αγορά», το κάλλος παραδόθηκε στις μύγες και η
Ελευθερία, η ακριβοπληρωμένη Ελευθερία της πραγματικής ζωής, της γνήσιας,
ανεπιτήδευτης έκφρασης, πουλήθηκε πολύ φτηνά. Και το Άξιον η δική μας η γενιά δεν το αξιώθηκε.
Έτσι, πολύ απλά, η
φαλτσέτο φωνή του Σάκη ανήγγειλε τον θάνατο ενός πολιτισμού ελληνικά
παγκόσμιου.
Την πρώτη αντίδραση
στην καταστροφή δείχνει και πάλι ο Ελύτης σε ένα άλλο ποίημα του:
Πέστε λοιπόν στον ήλιο
νά ’βρει έναν καινούριο δρόμο.
Tώρα που πια η πατρίδα του σκοτείνιασε στη γη.
Aν
θέλει να μη χάσει από την περηφάνια του·
Ή τότε πάλι με χώμα και νερό
Aς γαλαζοβολήσει αλλού μιαν αδελφούλα Ελλάδα!
Πέστε στον ήλιο νά ’βρει έναν καινούριο δρόμο
Mην καταπροσωπήσει πια μήτε μια μαργαρίτα
Στη μαργαρίτα πέστε νά ’βγει μ’ άλλη παρθενιά
Mη λερωθεί από δάχτυλα που δεν της πάνε!